Theo báo cáo của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, tỉnh Thừa Thiên Huế có trên 502 nghìn ha rừng tự nhiên, độ che phủ rừng là 56,3% (kết quả kiểm kê năm 2016) với trên 348 nghìn ha diện tích rừng và đất lâm nghiệp. Trong số, 348 nghìn ha diện tích rừng và đất lâm nghiệp, thì diện tích trong quy hoạch lâm nghiệp trên 325 nghìn ha, diện tích ngoài quy hoạch trên 23 nghìn ha; trong đó, diện tích có rừng là trên 283 nghìn ha (rừng tự nhiên trên 210 nghìn ha, rừng trồng trên 55 nghìn ha)...Tổng diện tích rừng và đất lâm nghiệp phân theo chủ quản lý là trên 348 nghìn ha.

Thời gian qua, thực hiện đề án giao rừng, cho thuê rừng của tỉnh giai đoạn 2010-2014 (Đề án 430), tổng diện tích rừng tự nhiên được giao cho cộng đồng, nhóm hộ và hộ gia đình quản lý là trên 31 nghìn ha. Trong đó, giao cho 88 cộng đồng, với diện tích trên 16 nghìn ha, 225 nhóm hộ với diện tích trên 13 nghìn ha và 157 hộ gia đình với trên 1 nghìn ha.

Trong số trên 31 nghìn ha rừng đã giao thì chỉ mới kết hợp cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho trên 15 nghìn ha (đạt 49,67%), diện tích còn lại chưa cấp được do vướng mắc tại khoản 1, điều 19, Nghị định 43/2014/NĐ-CP. Tổng kinh phí thực hiện Đề án 430 là trên 22 tỷ đồng; trong đó 50% từ ngân sách và 50% do người dân và cộng đồng đóng góp thông qua ngày công tham gia khảo sát hiện trường và đóng mốc danh giới.

Về đất rừng trồng và đất trồng quy hoạch lâm nghiệp do hộ gia đình quản lý ở 6 huyện, thị xã gò đồi chiếm khoảng 40% toàn tỉnh. Trong đó, huyện A Lưới có 6.260ha/12.637 hộ, bình quân gần 0,5ha/hộ; huyện Nam Đông có 2.255ha/6.403 hộ, bình quân 0,35 ha/hộ. Theo số liệu tổng hợp, có 1/3 số hộ trên địa bàn 2 huyện (A Lưới, Nam Đông) có quản lý rừng và đất lâm nghiệp quy hoạch sản xuất và có từ trên 2/3 số hộ trong tổng số hộ quản lý có từ 0,5 ha trở lên.

Tổng diện tích rừng do các đơn vị lâm nghiệp nhà nước quản lý là hơn 201 nghìn ha, chiếm 57,6% diện tích rừng và đất lâm nghiệp toàn tỉnh. Thực hiện chủ trương của Chính phủ và UBND tỉnh, các ngành chức năng đã phối hợp rà soát quỹ đất lâm nghiệp của các Ban quản lý, các Công ty lâm nghiệp để bàn giao cho các địa phương được trên 10 nghìn ha ( từ năm 2005 - 2016), nhưng đến nay mới chỉ giao tài sản trên đất, chưa thực hiện được công tác bàn giao đất trên bản đồ và tại hiện trường.

Theo đánh giá của UBND tỉnh, hầu hết các diện tích rừng tự nhiên giao cho các cộng đồng và hộ dân là trạng thái rừng nghèo kiệt, trong khi đó chưa có chính sách hưởng lợi hợp lý và mô hình sản xuất dưới tán rừng được hỗ trợ để cải thiện thu nhập cho chủ rừng nên động lực giữ rừng của người dân còn thấp. Chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng đã có tác động đến hiệu quả quản lý bảo vệ rừng tại các địa phương (73% diện tích rừng đã giao cho cộng đồng, hộ gia đình được chi trả dịch vụ môi trường rừng). Qua kết quả rà soát của các sở, ngành chức năng, tính đến tháng 9/2017 có gần 1.565,79/4.337,17 ha rừng (diện tích rà soát) bị xâm lấn; trong đó, có chủ hơn 1,2 nghìn ha, diện tích đã thu hồi trên 522 ha, số tiền phạt trên 361 triệu đồng.

Để nâng cao hiệu quả quản lý, sử dụng đất rừng đến năm 2020, ngoài việc chỉ đạo và tổ chức thực hiện nghiêm túc các chính sách, pháp luật của Đảng, Nhà nước về công tác quản lý, bảo vệ rừng, UBND tỉnh đề nghị HĐND tỉnh xem xét xây dựng Đề án sử dụng có hiệu quả đất dưới tán rừng nhằm tạo cơ hội nâng cao thu nhập cho các hộ gia đình, cộng đồng dân cư nhận quản lý rừng tự nhiên nghèo...

Toàn cảnh phiên họp thường kỳ tháng 6/2018 của Thường trực HĐND tỉnh

Hoàn thành giao đất, giao rừng vào năm 2019

Kết luận tại phiên họp, Chủ tịch HĐND tỉnh Lê Trường Lưu, nhấn mạnh, bên cạnh những kết quả đạt được, thì tình trạng quản lý rừng và đất lâm nghiệp có lúc, có nơi còn buông lõng, công tác quản lý nhà nước chưa chặt chẽ, chưa được xử lý nghiêm; ý thức chấp hành các quy định của pháp luật về quản lý rừng và đất lâm nghiệp của một bộ phận người dân chưa cao, nhất là tình trạng cố ý vi phạm.

Để làm tốt công tác quản lý nhà nước về quản lý rừng và đất lâm nghiệp trong thời gian tới, Chủ tịch HĐND tỉnh Lê Trường Lưu đề nghị UBND tỉnh, Giám đốc các sở, ngành có liên quan và UBND các cấp tiếp tục tập trung chỉ đạo thực hiện chương trình hành động của Chính phủ, của Tỉnh ủy, UBND tỉnh về tăng cường thực hiện các biện pháp quản lý rừng và đất lâm nghiệp; nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về bảo vệ và phát triển rừng, tiếp tục kiện toàn, củng cố tổ chức bộ máy quản lý nhà nước, làm rõ chức năng, nhiệm vụ của các ngành về lâm nghiệp, đặc biệt là trách nhiệm quản lý, bảo vệ rừng. Cùng với đó, tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức, ý thức trách nhiệm của cán bộ, đảng viên, doanh nghiệp, cộng đồng dân cư, hộ gia đình và mọi người dân đối với công tác bảo vệ và phát triển rừng.

Thường trực HĐND tỉnh yêu cầu UBND tỉnh chỉ đạo Sở Tài nguyên và Môi trường, UBND cấp huyện, các tổ chức tiến hành rà soát ranh giới, mốc giới, đo đạc, cắm mốc để điều chỉnh bản đồ địa chính theo đúng hiện trạng đất đang quản lý, sử dụng; giải quyết dứt điểm tình trạng lấn chiếm rừng, đất rừng kéo dài tại các chủ rừng; điều tra làm rõ, xử lý nghiêm các đối tượng có hành vi phá rừng, lấn chiếm đất rừng, để mất rừng, mua bán sang nhượng đất rừng trái phép, trong trường hợp có dấu hiệu vi phạm hình sự thì phải khởi tố; phấn đấu hoàn thành việc giao đất, giao rừng, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lâm nghiệp cho các tổ chức, cá nhân, hộ gia đình và cộng đồng vào năm 2019.

Bên cạnh đó, rà soát, đánh giá, kiểm soát chặt chẽ các quy hoạch, dự án phát triển kinh tế - xã hội có tác động đến rừng, chất lượng rừng, đặc biệt đối với rừng đặc dụng, rừng phòng hộ. Có cơ chế quản lý, giám sát các dự án chuyển đổi mục đích sử dụng rừng, nhất là đối với các dự án phát triển thủy điện, khai thác khoáng sản, xây dựng các dịch vụ du lịch,... chú trọng đến quản lý, bảo vệ và phát triển rừng theo cam kết. Chỉ đạo các chủ rừng phát huy vai trò, trách nhiệm trong công tác bảo vệ rừng, phòng cháy chữa cháy rừng đối với diện tích rừng do đơn vị quản lý. Rà soát lại diện tích rừng khó quản lý đề xuất cơ quan có thẩm quyền xem xét, bàn giao cho UBND cấp xã để giao cho nhân dân trồng, chăm sóc, hưởng lợi...

Thường trực HĐND tỉnh đề nghị các vị đại biểu HĐND tỉnh, Thường trực HĐND các cấp thường xuyên giám sát việc thực hiện các nội dung trong phiên họp này và các nội dung của những lần chất vấn trước… để báo cáo kết quả với cử tri và nhân dân biết, theo dõi.