Đó là đánh giá của Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc tại Hội nghị trực tuyến Tổng kết công tác ngành Thanh tra năm 2012 và triển khai nhiệm vụ thanh tra năm 2013 được tổ chức ngày 04/01/2013. Qua 01 năm theo dõi, gắn bó với ngành Thanh tra Phó Thủ tướng Chính phủ thấy rằng, ngành Thanh tra đã có nhiều tiến bộ rõ rệt, đã có nhiều biện pháp thiết thực nhằm tăng cường thanh tra trong quản lý Nhà nước, quản lý kinh tế - xã hội; quyết liệt tập trung, rà soát giải quyết các vụ việc tồn đọng, kéo dài; tiếp tục đẩy mạnh thực hiện nhiệm vụ công tác phòng, chống tham nhũng; xây dựng và hoàn thiện quy định về chức năng, nhiệm vụ, cơ cấu tổ chức Thanh tra Chính phủ và thể chế của ngành.

Phó Thủ tướng Chính phủ phát biểu tại Hội nghị

Thanh tra đúng trọng tâm, trọng điểm

Báo cáo tại Hội nghị Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Lê Tiến Hào cho biết, năm 2012, toàn ngành Thanh tra đã triển khai 9.685 cuộc thanh tra hành chính trên các lĩnh vực quản lý nhà nước, quản lý kinh tế xã hội và 168.702 cuộc thanh tra, kiểm tra chuyên ngành của 527.544 tổ chức, cá nhân. Qua thanh tra đã kiến nghị thu hồi về ngân sách nhà nước 29.860 tỷ đồng, 1.533 ha đất; xử phạt vi phạm hành chính với số tiền 13.085 tỷ đồng (đã thu 15.346 tỷ đồng, đạt tỷ lệ 35,73%; 1.275 ha đất, đạt tỷ lệ 83,17%); xuất toán, loại khỏi giá trị quyết toán và đề nghị cơ quan có thẩm quyền xử lý 31.130 tỷ đồng (đã xử lý 21.549 tỷ đồng, đạt tỷ lệ 69,22%); kiến nghị xử lý kỷ luật hành chính đối với 1.033 tập thể, 2.212 cá nhân; chuyển cơ quan điều tra xử lý 59 vụ việc, 104 người.

Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Lê Tiến Hào Báo cáo công tác Ngành năm 2012.

Riêng trong lĩnh vực quản lý, sử dụng đất đai các cơ quan chức năng đã tiến hành 878 cuộc thanh tra, kiến nghị thu hồi 13.346,6 tỷ đồng, 1.530 ha đất, kiến nghị xử lý khác 783,2 tỷ đồng (đã thu hồi 683,8 tỷ đồng, đạt tỷ lệ 5,1%; 1.275 ha đạt tỷ lệ trên 95%); kiến nghị xử lý hành chính 170 tập thể, 209 cá nhân; chuyển cơ quan điều tra xử lý hình sự 26 vụ, 28 người.

Qua thanh tra cho thấy, công tác quản lý đất đai tại nhiều địa phương còn buông lỏng để xảy ra nhiều thiếu sót, vi phạm như: quy hoạch sử dụng đất thiếu tính khả thi, không đồng bộ; việc giao, cho thuê đất không đúng thẩm quyền, trình tự, thủ tục; lấn chiếm đất công để sử dụng; chuyển nhượng trái phép; cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, thu tiền sử dụng đất không đúng quy định.

Đặc biệt, năm 2012 Thanh tra Chính phủ trực tiếp thanh tra và chỉ đạo triển khai thanh tra chuyên đề diện rộng việc thực hiện Đề án Kiên cố hóa trường, lớp học và nhà công vụ cho giáo viên giai đoạn 2008-2012. Toàn quốc đã triển khai 542 đoàn thanh tra, qua thanh tra các địa phương đã kiến nghị thu về ngân sách nhà nước 97 tỷ đồng; giảm trừ quyết toán 44,3 tỷ đồng; xử lý khác 17 tỷ đồng; kiến nghị xử lý hành chính đối với 263 tập thể; với 200 cá nhân; chấn chỉnh quản lý đối với 282 đơn vị.

Các thiếu sót, vi phạm cơ quan thanh tra phát hiện chủ yếu là xác định số lượng phòng học không đúng với mục tiêu, tiêu chí của đề án; phê duyệt dự toán sai khối lượng; quyết toán thừa khối lượng; thanh toán sai đơn giá vật liệu, sai chủng loại vật liệu, tính sai số lượng cấu kiện, chi phí lưu thông, khối lượng phát sinh không có ký nhận của thiết kế kỹ thuật, hồ sơ phát sinh không được điều chỉnh phê duyệt; một số công trình xây dựng không theo thiết kế mẫu quy định; việc xây dựng các công trình phòng học và nhà công vụ cho giáo viên chưa đúng với số lượng, cấp học, diện tích đã được phê duyệt; một số điểm trường được đầu tư không đúng mục tiêu.

Nhìn chung, trong năm 2012, toàn ngành Thanh tra đã bám sát chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Thủ trưởng cơ quan quản lý nhà nước để xây dựng, triển khai công tác thanh tra và đạt nhiều kết quả tích cực, trong đó, nội dung các cuộc thanh tra có trọng tâm, trọng điểm và theo đúng định hướng. Qua thanh tra, ngành Thanh tra đã phát hiện, xử lý nhiều vi phạm pháp luật hơn so với các năm trước, đồng thời kiến nghị chấn chỉnh, khắc phục những bất cập, sơ hở trong quản lý, trong ban hành chính sách, pháp luật; kết quả thanh tra đã đáp ứng ngày càng tốt hơn yêu cầu của Quốc hội, Chính phủ trong việc phòng, ngừa vi phạm. So với các năm trước, phát hiện vi phạm tích cực hơn, kiến nghị xử lý có nghiêm hơn, kịp thời hơn. Việc đôn đốc thực hiện kết luận thanh tra, chỉ đạo xử lý sau thanh tra được quan tâm thúc đẩy và đạt được một số kết quả đáng khích lệ. Hoạt động thanh tra chuyên ngành được tăng cường, tập trung vào những vấn đề bức xúc mà dư luận đang quan tâm, kết quả hoạt động thanh tra chuyên ngành tăng cao trên nhiều lĩnh vực. Việc công khai kết luận thanh tra và phối hợp để định hướng dư luận đã từng bước đi vào nền nếp.

Tác động tích cực từ việc triển khai Kế hoạch 1130

Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đánh giá cao công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo của ngành Thanh tra trong năm 2012. Phó Thủ tướng cho biết, “ngành Thanh tra đã phát huy tốt vai trò nòng cốt trong công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo thể hiện thông qua việc Thanh tra Chính phủ đã tham mưu giúp Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ tổ chức Hội nghị và ban hành Chỉ thị số 14/CT-TTg về chấn chỉnh, nâng cao trách nhiệm trong công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo; Thanh tra Chính phủ ban hành Kế hoạch số 1130/KH-TTCP về kiểm tra, rà soát, giải quyết các vụ việc phức tạp, tồn đọng, kéo dài và nhiều văn bản chỉ đạo, hướng dẫn thực hiện, đó là dấu ấn quan trọng tác động hiệu quả vào công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo nói chung”.

Bằng quyết tâm của mình Thanh tra Chính phủ và các Bộ, ngành Trung ương đã tích cực phối hợp chặt chẽ với địa phương tiến hành rà soát, giải quyết các vụ việc phức tạp, tồn đọng, kéo dài. Tính đến ngày 25/12/2012, đã rà soát 528/528 vụ việc. Trong đó, số vụ việc đã xem xét đủ điều kiện chấm dứt khiếu nại hoặc chấm dứt xem xét, thụ lý ngay là 415/528, chiếm 78,59%; Số vụ việc xin ý kiến Thủ tướng Chính phủ là 41/528 vụ việc, chiếm 7,76% (những vụ việc này Thủ tướng Chính phủ đã có chỉ đạo xử lý nay công dân tiếp khiếu); Số vụ việc Thanh tra Chính phủ và các Bộ, ngành hữu quan đang thống nhất phương án giải quyết là 29/528, chiếm 5,49%; Số vụ việc giao các địa phương tiếp tục giải quyết theo thẩm quyền là 42/528, chiếm 8%.

Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Lê Thị Thủy báo cáo kết quả triển khai Kế hoạch 1130.

Qua thực hiện Kế hoạch 1130, công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo bước đầu đã có những chuyển biến tích cực; nhiều bức xúc trong nhân dân cũng đã được giải tỏa; mức độ gay gắt của tình hình khiếu kiện nói chung trong toàn quốc trước mắt có phần dịu bớt; góp phần bảo đảm an ninh và trật tự xã hội. Tình hình khiếu nại, tố cáo cả nước năm 2012 so với năm 2011 giảm đáng kể về số lượng đơn thư và số vụ việc khiếu nại, tố cáo; nhận thức, trách nhiệm của cán bộ, công chức làm trong tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo tiếp tục được nâng lên; nhiều địa phương không phát sinh mới các vụ việc phức tạp, đông người; phần lớn các vụ việc khiếu nại, tố cáo mới phát sinh đã được tập trung giải quyết. Các vụ việc khiếu kiện đông người được tập trung chỉ đạo xử lý và tạo được sự ổn định. Nhiều vụ việc khiếu nại, tố cáo tồn đọng, phức tạp, kéo dài đã được kiểm tra, rà soát, giải quyết dứt điểm, đảm bảo khách quan, đúng pháp luật.

Đồng thời, trách nhiệm của thủ trưởng các cấp, các ngành đã tăng lên trong việc tiếp dân, đối thoại giải quyết các vụ việc khiếu nại đông người và phức tạp. Công tác hòa giải cơ sở được coi trọng và thực hiện ngày càng có hiệu quả nên đã giải quyết được nhiều vụ việc khiếu nại ngay từ cơ sở. Sự phối hợp trong kiểm tra, rà soát và giải quyết các vụ khiếu nại, tố cáo tồn đọng, phức tạp, kéo dài và trong xử lý các vụ việc khiếu kiện đông người, vượt cấp ở Trung ương ngày càng chặt chẽ và kịp thời. Việc tổ chức thi hành quyết định giải quyết khiếu nại, quyết định xử lý tố cáo đã có hiệu lực pháp luật được quan tâm chỉ đạo và đạt kết quả tích cực.

Triển khai đồng bộ công tác phòng, chống tham nhũng

Báo cáo tại Hội nghị, Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Lê Tiến Hào cho biết, năm 2012 Thanh tra Chính phủ thường xuyên chỉ đạo tăng cường thanh tra, phát hiện các hành vi tham nhũng. Toàn ngành đã phát hiện 89 vụ, 107 người có hành vi liên quan đến tham nhũng với số tài sản là 104.592 triệu đồng; kiến nghị thu hồi 104.592 triệu đồng; kiến nghị xử lý hành chính đối với 02 tập thể, 56 cá nhân, chuyển cơ quan điều tra hình sự 24 vụ, 42 người, xử lý trách nhiệm 20 người đứng đầu.

Nhìn chung, công tác phòng, chống tham nhũng tiếp tục được Thanh tra Chính phủ, các ngành, các cấp quan tâm triển khai đồng bộ. Trong đó đã tập trung giúp thủ trưởng các cơ quan quản lý nhà nước xây dựng, ban hành các văn bản quy phạm pháp luật về phòng, chống tham nhũng; công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật về phòng, chống tham nhũng được tăng cường; các giải pháp phòng ngừa tham nhũng được quan tâm thực hiện đồng bộ, nhất là việc công khai, minh bạch hoạt động của bộ máy nhà nước, cải cách hành chính, quản lý, sử dụng tài sản công, nhờ đó trên một số lĩnh vực, tham nhũng từng bước được kiểm chế. Thông qua hoạt động thanh tra, ngành Thanh tra cũng đã phát hiện các hành vi tham nhũng và kiến nghị các cơ quan chức năng xử lý theo quy định của pháp luật. Hợp tác quốc tế về phòng, chống tham nhũng được ngành Thanh tra tiếp tục thúc đẩy, tạo nên sức mạnh tổng hợp trong phòng, chống tham nhũng.

Một điểm thành công đáng ghi nhận trong công tác phòng, chống tham nhũng là  Thanh tra Chính phủ đã chỉ đạo, triển khai sát sao công tác kê khai tài sản, thu nhập. Tính đến nay đã có 18 Bộ, ngành, cơ quan Trung ương và 19 địa phương báo cáo hoàn thành 100% việc kê khai tài sản, thu nhập năm 2011. Các Bộ, ngành, địa phương, cơ quan còn lại đều đạt tỷ lệ bình quân kê khai lần đầu đạt 98,2%, kê khai bổ sung đạt 97,6%. Năm 2012, bắt đầu triển khai thực hiện quy định về công khai bản kê khai tài sản, thu nhập bằng hình thức niêm yết tại cơ quan, tổ chức, đơn vị, bước đầu đã công khai đạt 18,7% tổng số người kê khai tài sản, thu nhập.

Tổng Thanh tra Chính phủ Huỳnh Phong Tranh yêu cầu năm 2013 toàn Ngành phải quyết liệt thực hiện công tác trên mọi mặt.

Năm 2013 tập trung thanh tra những lĩnh vực “nóng”

Đánh giá tổng thể công tác của toàn Ngành Tổng Thanh tra Chính phủ Huỳnh Phong Tranh cho biết, năm 2012, Thanh tra Chính phủ và ngành Thanh tra đã đạt nhiều kết quả trong thực hiện nhiệm vụ chính trị của ngành, trong đó công tác thanh tra có trọng tâm, trọng điểm, phát hiện nhiều vi phạm và xử lý sau thanh tra đạt kết quả cao hơn; công tác tiếp dân, xử lý đơn thư, giải quyết khiếu nại, tố cáo được tập trung quyết liệt và nâng cao trách nhiệm nên đã giải quyết nhiều vụ việc tồn đọng, phức tạp, kéo dài; công tác phòng, chống tham nhũng được tăng cường.

Tuy nhiên, hiệu quả thanh tra chưa cao, xử lý sau thanh tra tỷ lệ còn thấp, giải quyết khiếu nại, tố cáo còn chậm, một số biện pháp phòng ngừa tham nhũng thực hiện còn hình thức; phát hiện, xử lý tham nhũng còn hạn chế; tổ chức, bộ máy của cơ quan thanh tra chưa phù hợp cả về chức năng, nhiệm vụ, cơ cấu tổ chức, biên chế, chế độ chính sách.

Vì vậy sang năm 2013, Tổng Thanh tra Chính phủ yêu cầu toàn ngành cần thực hiện có hiệu quả công tác thanh tra theo chương trình, kế hoạch gắn với thanh tra đột xuất. Nội dung thanh tra hành chính phải có trọng tâm, trọng điểm, tập trung vào các lĩnh vực quan trọng như tài chính, ngân sách, ngân hàng, chứng khoán, quản lý tài sản công; xuất, nhập khẩu; quản lý thị trường vàng; quản lý, sử dụng đất đai, nhà ở; quản lý, khai thác, chế biến khoáng sản; quản lý đầu tư xây dựng; thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia; việc quản lý, sử dụng vốn, tài sản và hoạt động của các doanh nghiệp nhà nước... Đồng thời, thanh tra, kiểm tra chuyên ngành đối với các tổ chức, cá nhân trên tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội; tăng cường công tác xử lý sau thanh tra. Hoạt động thanh tra, kiểm tra hướng vào việc phát hiện, chấn chỉnh và xử lý kịp thời các vi phạm pháp luật; kiến nghị sửa đổi những sơ hở, bất cập trong công tác quản lý và cơ chế, chính sách; thúc đẩy và nâng cao hiệu lực, hiệu quả của công tác cải cách hành chính, phòng, chống tham nhũng, lãng phí.

Thực hiện nghiêm túc, có hiệu quả Nghị quyết của Quốc hội, chỉ đạo Thủ tướng Chính phủ về công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, trong đó triển khai thực hiện tốt Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo và các văn bản hướng dẫn thi hành; tập trung giải quyết 528 vụ việc tồn đọng, phức tạp, kéo dài xong trong Quý I/2013; thực hiện tốt công tác tiếp dân, xử lý đơn thư; giải quyết kịp thời trên 85% số vụ việc mới phát sinh; thực hiện quyết định giải quyết có hiệu lực pháp luật trên 80%.

Triển khai có hiệu quả Chương trình hành động của Chính phủ về phòng, chống tham nhũng. Tập trung hoàn thiện, tuyên truyền, phổ biến pháp luật về phòng, chống tham nhũng; thực hiện đồng bộ các giải pháp phòng ngừa tham nhũng; tăng cường thanh tra, phát hiện, xử lý tham nhũng; kiên quyết, kiên trì, quyết tâm thực hiện mục tiêu ngăn chặn, từng bước đẩy lùi tham nhũng./.

Q.Vững – D.Trang (www.thanhtravietnam.vn)